We zitten volop in de zoektocht naar een viool voor onze dochter. Een heel leuk proces We hebben inmiddels al een aantal violen op proef gehad en hebben ook nu weer een viool op zicht. Dit lijkt een serieuze kandidaat te zijn. De viool klinkt mooi, ziet er mooi uit en zit goed in elkaar. Het is een oude viool (eind 18e eeuw) en voor zo’n oude viool is hij echt heel netjes nog. Geen beschadigingen oid. Enige minpuntje is de krul. Deze is wat slordig gesneden. Het deel waar de snaren in zitten is netjes, maar de krul zelf is vrij grof/niet netjes afgewerkt (zie foto’s). Nu valt dat van een klein afstandje niet heel erg op en qua functie maakt het volgens mij niets uit. Ik vraag me alleen wel af wat iets dergelijks doet met de waarde…
Als ik u was zou ik me niet druk maken over hoe de krul er uit ziet. Het gaat mijns inziens om de klank van het instrument. Tenzij het een dusdanig kostbaar instrument is dat het een belegging gaat worden. Maar er kan al heel veel bereikt worden als er eens vier nieuwe stemsleutels ingepast zouden worden, want deze zitten er veel te ver in. Daar zou de aanblik enorm van opknappen.
Over de invloed op de waarde is niet zo veel te zeggen wanneer over de rest van de viool niet meer bekend is. Een viool koop je wanneer hij fijn speelt en goed klinkt en binnen het budget valt. De waarde wordt bepaald op het moment van verkoop, dat geldt ook voor de waarde van het instrument wanneer u het instrument weer wilt verkopen: dan is de waarde wellicht lager dan bij de aankoop. Wanneer u twijfelt kunt u een (andere) vioolbouwer om een opinie vragen De stemsleutel van de D snaar is echt te ver heen, de andere kunnen wellicht nog net, wanneer ze nog soepel stemmen. Dit is wellicht een onderhandelings-argument bij het vaststellen van de prijs. Succes!
We zijn erg tevreden over het geluid en als bonus vinden we de viool er ook gewoon mooi uitzien. Dus ik ben het ermee eens dat dat het belangrijkste is. Alle stemsleutels lopen heel soepel. M’n dochter was fijnstemmers gewend, maar stemt de viool zonder problemen. Dat de stemsleutel te ver heen is, bedoel je daarmee dat hij te diep in de kast zit en dat deze dus eigenlijk vervangen zou moeten worden? De D zit inderdaad wat dieper dan de rest, dat geldt in mindere mate ook voor de A. De G en E lijken nog goed te passen, tenminste, zoals ze ooit gemaakt zijn. 1 of 2 stemsleutels vervangen lijkt me onwenselijk (tenzij je exact dezelfde kan vinden). Dat zou dan waarschijnlijk gelijk 4 nieuwe stemsleutels betekenen? Aan wat voor bedrag moeten we dan ongeveer denken? Wel jammer, want we vinden deze wel mooi, niet zo grof.
Natuurlijk ben ik een leek, maar ik kan wel zien dat de viool al een keer nieuwe stemsleutels heeft gekregen; die is zoals het volgens mij heet al eens verbust. Het weer passend maken of nog een keer verbussen lijkt me risico's mee te brengen? Ik zou de neiging hebben om de sleutels zoals er in zitten te gebruiken, zolang ze het goed doen. Het kan echter zijn dat je er nieuwe iets dikkere stemsleutels in zou kunnen zetten, zonder het instrument nog een keer te verbussen, en zonder risico? zie ook de post over verbussen al hier: https://strijkersforum.nl/threads/stemsleutel-gaten-repareren.5256/
Het klopt dat hij al eens verbust is. Het is een hele oude viool, dus dat is op zich niet zo raar (hij is ook verhalst). De stemsleutels die er nu in zitten zijn best wel fijntjes, ik heb wel eens dikkere gezien voor mijn gevoel. Als we deze gaan kopen dan kunnen we er gewoon even naar vragen, het is een goed bekendstaande bouwer waar ik zelf ook een goed gevoel bij heb. Kwam betrouwbaar over. Mijn gevoel zegt ook deze gebruiken zo lang ze goed werken en dan kunnen er op termijn wellicht iets dikkere in. Wel fijn dit, want ik zie inmiddels een hoop, maar hier had ik nog niet zo bij stil gestaan. Goed om even na te vragen. Van alle violen die we al hebben geprobeerd lopen deze stemsleutels by far het gemakkelijkste, het stemmen gaat eenvoudig en secuur. Misschien is dat deels ook te wijten aan de darmsnaren op de G en D snaar. De bouwer bood uit zichzelf aan dat als onze dochter serieus is over deze viool dat we dan daarna eventueel nog samen kunnen kijken welke snaren het moeten worden, mocht ze nog kleine nuances missen. Ik ben geneigd naar het zo laten, want de klank is prachtig. Ondertussen zien we bij onze dochter iets wat nog niet eerder is gebeurd in de zoektocht: ze wil het liefst zo veel mogelijk spelen Dat is een goed teken, dus ik zie de kans dat deze het wordt met de dag toenemen.
Als de stemsleutel een grotere diameter krijgt wordt het (fijn)stemmen lastiger. Dat komt omdat iedere kleine beweging van de stemsleutel een grotere verplaatsing teweeg brengt dan wanneer de diameter kleiner is. Bij gebruik van snaren met een kunststof kern zijn fijnstemmers eigenlijk niet nodig.
Strikt nodig niet, maar bij veel amateurspelers zijn ze meestal tot tevredenheid in gebruik. De fijnstemmers ingebouwd in de snarenhouder bedoel ik natuurlijk.
Voor hen die een kunststof staartstuk van Wittner (met geïntegreerde fijnstemmers) niet mooi vinden kom je dan vaak op een houten staartstuk uit. Daar zitten geen geïntegreerde fijnstemmers in en dat hoeft ook niet.
Zowel mijn dochter al wij vinden het huidige ebbenhouten staartstuk met alleen een kleine fijnstemmer (voor een snaar met lus) eigenlijk gewoon mooier dan een witter staartstuk. En het is inderdaad ook niet nodig want er zit een combi van darm/kunststof op (m.u.v. de e-snaar natuurlijk zoals altijd, maar daar zit dan ook een fijnstemmer op). Het stemmen lukt prima zo. We komen er vast wel uit met de bouwer, in het draadje overboekt verbuigen zag ik opties genoeg om de sleutelgaten kleiner te maken indien nodig…
Er zijn ook snarenhouders van hout met ingebouwde fijnstemmers, maar of die nu mooier zijn dan de kunststof variant? Zogenaamd mooi en niet mooi bij instrumenten? Wie vindt schoudersteunen nu mooi, of gouden puntje op stemsleutels. Allemaal heel persoonlijk.
Het gaat hier om het gewicht. De kunststof uitvoeringen zijn lichter dan de houten en dat heeft invloed op de klank.
Het gaat inderdaad om gewicht en de kunststofsnarenhouders claimen een optimaal gewicht te hebben. Maar het ging over krullen....!
Nog een reden om het houten staartstuk te houden, want we vinden de klank erg mooi en het zou jammer zijn als dat veranderd door een staartstuk met fijnstemmers die niet nodig is en die we bovendien minder mooi vinden. Zo’n houten met geïntegreerde fijnstemmers heb ik ooit geprobeerd, maar dat vond ik echt helemaal niks qua systeem. Dan nog liever een Wittner. Dat allemaal daargelaten, het begon inderdaad allemaal met een vraag over de krul en ik begrijp dat ik me daar in ieder geval niet al te druk om hoef te maken. Het instrument is zeker geen belegging, maar wel een (voor ons) niet geringe investering in de muzikale ontwikkeling van ons kind. Ik was vooral even benieuwd hoe zwaar wegend zo’n wat minder strakke krul is, waarmee ik zeker ook niet wil zeggen dat het instrument daarmee te duur zou zijn. In het geval zoiets wel merkbaar invloed heeft op de waarde kan het natuurlijk net zo goed zijn dat het instrument juist daardoor binnen ons budget valt en dat we ‘mazzel’ hebben
Er zijn veel zeer kostbare instrumenten met een slordig gesneden krul, bijvoorbeeld maker van de Testore familie en vrijwel alle Napolitaanse makers uit de 19e eeuw. Hoe dan ook, het delta op de achterkant van de krul verraad al dat het om een Duits/Boheems instrument gaat. Omdat er miljoenen van dergelijke instrumenten gebouwd zijn zou ik toch even verder kijken. Ik kan niet in jullie portemonnee kijken maar voor €1000 kun je een echt wel een goed gebouwd en goed klinkend instrument vinden.
Hahaha, dat was een autocorrect gevalletje. Ik bedoelde in het draadje over verbussen. Mijn telefoon had daar voor mij duidelijk onbewust (en ongewenst) iets compleet anders van gemaakt. M.b.t. de herkomst van het instrument is het volgens de bouwer niet helemaal duidelijk. Naar het label hoef je over het algemeen niet te kijken. Volgens de vioolbouwer gaat het om een instrument van waarschijnlijk einde 18e eeuw, vermoedelijk Engels, maar helemaal zeker is ook dat niet. Het schijnt dat meerdere mensen ernaar hebben gekeken maar dat niemand het precies kan zeggen. Ons budget is behoorlijk groter dan het door Chrish genoemde budget. Ik vraag me ook af hoe je op basis van enkel een foto van een krul kan bepalen dat we voor 1000 euro echt wel wat beters kunnen krijgen. We zijn inmiddels bij een handvol vioolbouwers geweest waar we in totaal toch snel 40/50 violen hebben geprobeerd. Ik durf inmiddels wel te stellen dat wat mijn dochter zoekt qua geluid niet te krijgen is voor 1000 euro, dan kunnen we net zo goed de viool houden die ze nu heeft. Gelukkig voor onze dochter hebben we een mooi budget waarmee het zeker moet lukken om een voor haar passend instrument te vinden die voldoet aan haar wensen qua klank. Als we definitief iets hebben gevonden zal ik wat foto’s plaatsen, voor nu laat ik het even bij de foto’s van de Krul. Dat vind ik wel zo netjes aangezien we de viool nog op zicht hebben.
Even zonder gekheid: ik begrijp nooit zo goed waarom mensen lijken te denken dat je voor 1000 euro een ‘echt wel goed gebouwd en goed klinkend’ instrument kunt vinden. Als je kijkt hoeveel uren er zitten in het vervaardigen van een kwalitatief goed instrument (nog even los van de kosten qua materiaal en gereedschap) dan is het niet gek dat je voor een nieuw gebouwde viool toch minstens een nulletje extra mag rekenen. Geluid zal er zeker uitkomen, uit zo’n viool van 1000 euro. Ik denk dat als je wat langer speelt en je je gehoor ontwikkelt dat je voor 1000 euro gewoon niet gaat vinden wat je zoekt. Als je budget niet verder rijkt dan heb je geen keuze en kies je de voor jou best mogelijke binnen dat budget. Wij hebben wat dat betreft de luxe dat we uit een brede range van instrumenten kunnen kiezen. Klank is natuurlijk heel persoonlijk, maar het kan geen toeval zijn dat mijn dochter steevast violen mooi vind die oud zijn (18e eeuw) en die in een bepaalde prijsklasse vallen. Ze weet zelf niet hoe oud de violen zijn waarop ze speelt en ook niet wat ze kosten. Dat wil ze zelf niet ook wij vinden het beter als ze dat niet weet. Ze moet kiezen op wat ze hoort. Vanzelfsprekend geven we wel een maximum aan voordat we komen kijken en dan liggen er verschillende violen voor haar klaar. Daarbij zitten violen die aan dat maximum zitten, maar zeker ook violen die de helft of minder kosten. Die laatste categorie legt ze zonder uitzondering aan de kant. Dat prijs niet alles zegt hebben we ook ervaren, want we hebben bij drie bouwers gehad dat geen van de violen haar kon bekoren, ook niet die aan de bovenkant van ons budget. Hoe dan ook, ik kan het iedereen aanraden om (als je in staat bent een instrument aan te schaffen) de tijd te nemen om bij verschillende bouwers verschillende violen te proberen.
Een nieuw, maar goed gemaakt instrument uit een Aziatisch fabriekje dat optimaal is afgesteld kan óók goed klinken. De loonkosten zijn daar minder een factor. Bedenk dat veel instrumenten van Franse en Duitse oorsprong die nu nog in omloop waren en duizend tot enige duizenden euro's als vraagprijs hebben, het product waren van de massaproductie in Markneukirchen/Schönbach (Duitsland/Tsjechoslowakije) en Mirecourt (Frankrijk) uit de negentiende en begin twintigste eeuw: je kon ze destijds kopen voor een paar tot enige tientallen guldens. Ook daar waren de loonkosten niet echt een factor.
