Beste Ronald, (want Hopf = Ronald) Wat mij in de meeste van je posts die ik tot nu toe heb gelezen opvalt, is dat je beschikt over de kennis van een heleboel namen die mij – en misschien anderen ook wel- totaal niets zeggen. Ik heb even vlug geteld en kom in je laatste post uit op een score van 44 ± 2%, wat zoveel wil zeggen, dat slechts 4 van de door jou genoemde 9 namen me iets zeggen. [die ± 2% slaat op het feit dat ik me mogelijk eentje of twee verteld zou kunnen hebben, dus alvast een soort indekken]. Dat zegt evenveel over jouw kennis als over die van mij: bij jou veel en bij mij te weinig. V.w.b. die handen, ja daar tref je de spijker exact op zijn kop, want iemand met “kappershandjes” moet natuurlijk kapper worden en geen cellist of zoiets. Dat iemand in staat is een pianosonate met gekruiste handen te spelen lijkt me alleen al om te zien een fantastisch schouwspel, laat staan horen. Ik moet het Lang Lang -die toch ook wel aardig in de techniek van het pianospel onderlegd is- nog zien doen. En dan ook nog als “een aardigheidje meneer Sonneberg”, de toegift dus. Een vleugel laten maken met smalle toetsen lijkt me wel een aardig idee, al ware het alleen al een zegen voor de klein behuisden die toch per sé een vleugel willen i.p.v. een simpele kruissnarige piano. We hebben in de strijkersfamilie toch ook allerlei groottes, dus waarom niet ook zoiets in de pianofortebouw? Kunnen de getalenteerden op twee jarige leeftijd beginnen waardoor de eventueel latent aanwezige “kapperhandjes” tijdens de groei reeds worden omgevormd tot pianohandjes. Een soort geleide mutatie waardoor "kleine hand een probleem?" inderdaad geen probleem vormt, waarmee ik weer aardig het topic te pakken heb dacht ik zo . Groet,
Dag Frits, Ach ja, al die namen. Als zodanig niet belangrijk. Maar na bijna vijftig jaar platen (en wat daar aan vooraf ging en na kwam) verzamelen en zo ongeveer alles lezen over musici wat je te pakken kon krijgen (ik ben twee jaar bezig geweest met het zoeken naar Peter Heyworth's biografie van Klemperer) blijven er erg veel namen hangen. Daarbij krijg ik soms de indruk, ik verwijs naar diverse muziekgroepen, dat een deel van de geïnteresseerden blijkbaar alleen op de hoogte is van musici van dit moment (met alle hypes van dien), alsof er tien, twintig, vijftig of honderd jaar geleden niet werd gemusiceerd. Nou dat werd er. En hoe. Maar om de overgebleven lezer de illusie te ontnemen dat ik een 'grumpy old man' ben die alles van vroeger beter vindt, hierbij de verklaring dat er talloos veel jongere musici rondlopen die zeer de moeite waard zijn. En dat ik daar de heer Lang2 niet toe reken, is mijn afweging. Overigens ben ik mij er zeer wel van bewust dat doorgeslagen hobbyisten (zoals ik) vermoeiend kunnen werken. Ik bevond mij, lang geleden, onder het gehoor van iemand die het kweken van kleurkanaries tot levensdoel had uitgekozen. Een avond lang. Ik wist niet dat er over die activiteit ZOVEEL was te vertellen. En als het vullen van de glazen nou nog gelijke tred had gehouden met het doseren van de informatie over kanaries ........................ Inmiddels al weer lang geleden heb ik jou en anderen lastig gevallen met de vraag hoe de lak van een altviool moest worden verwijderd. Ik ben op dit punt ruimschoots van adviezen voorzien zodat ik de illusie koesterde een deel van mijn vakantie hieraan te kunnen besteden (om vervolgens iedereen voor de voeten te lopen met de vraag hoe dat lakken gestalte moest krijgen). Helaas, er kwam een ander huis tussen zodat ik mij nu bezig houd met de afbraak&opbouw daarvan. Uit wanhoop heb ik maar een stapelzetter besteld. Dus die vioolbouw (en mijn gevraag daarover) komt nog wel een keer terug. Hopf
Slordigheidje mijnerzijds. Harvard Press heeft om onnaspeurlijk reden wel het eerste deel van die biografie herdrukt maar niet het tweede. Vandaar die zoektocht want dat tweede leest als een trein. Klemperer was namelijk zo gek als een deur )) Maar als dirigent nauwelijks te evenaren. Hopf
Hopf schreef: “Ik bevond mij, lang geleden, onder het gehoor van iemand die het kweken van kleurkanaries tot levensdoel had uitgekozen. Een avond lang. Ik wist niet dat er over die activiteit ZOVEEL was te vertellen. En als het vullen van de glazen nou nog gelijke tred had gehouden met het doseren van de informatie over kanaries ........................” Ronald, Misschien moet je een volgende keer je eens gaan begeven onder iemand die “een glaasje schenken” tot levensdoel heeft verheven? Dan kun jij met een gerust hart beginnen over vioolbouw of de kunst van het muziek maken. Misschien dat het dan wèl moeite kost om gelijke tred te houden met de gastgever?
Marjet, Ik beschikte vroeger over een pink van normale lengte, maar als gevolg van een verkeersongeluk (pas na een half jaar bleek die pink gebroken te zijn geweest en vervolgens 'krom' aan elkaar gegroeid) moest ik me ook behelpen met wat minder bereik. In beginsel blijven de moeilijkheden beperkt tot de G-snaar. Dus toen ik enkele jaren weer ben begonnen met spelen moest ik daar een oplossing voor vinden. Mijn toenmalige lerares kwam met een simpele oplossing: kantel je linker arm meer naar rechts zodat de pink min of meer 'recht' op de G-snaar staat. Het is even wennen, maar het werkt wel. Althans bij mij. Bijkomend voordeel was ook nog dat de (mijn) onhebbelijkheid om met een ten opzichte van de hals 'te hoge duim' te spelen, hierdoor verdwijnt. Voor de goede orde: ik ben geen vioolpedagoog en heb dan ook niet de pretentie dat dit een panacee is. Maar bij werkte het wel. Overigens heb ik de voorafgaande berichten bij dit onderwerp nog eens doorgelopen (je bent opgehouden met werken of niet ) en op enig moment kwamen de handen van Paganini en Heinrich Ernst aan de orde. Op basis van van zijn composities lijkt mij de conclusie gewettigd dat Ernst mogelijk over grote handen c.q. lange vingers moet hebben beschikt. Bij Paganini ligt het denkelijk wat anders als ik de geleerden moet geloven die zijn vaardigheden op dit punt toeschrijven aan, naar keuze, de syndromen van respectievelijk Ehlers-Danlos of Marfan. Maar laten we vooral troost putten uit de gedachte dat Leonidas Kavakos, in technische zin misschien wel de grootste violist van dit moment, hele normale handen heeft. Hopf
Een kleine pink heb ik ook en dat is soms heel irritant ja, die tip die jij gekregen hebt, heb ik ook ooit gehad.. maar opzich went je hand er wel aan hoor.. althans bij mij was het in het begin met 'n 4e vinger al irritant en nu ben ik er wel een beetje aan gewend. Maar handig is natuurlijk anders..
Zo heeft iedereen wel wat denk ik. Ik kan mijn vingers niet ver genoeg spreiden en doe daar nu oefeningen voor. Maar ja, hoelang duurt het voordat ik ze wel kan spreiden? Heel lang vrees ik. Ook ik heb het advies gekregen mijn hand meer te kantelen. Heeft iemand hier nog een goeie oefening om vooral de 4e vinger en pink goed te kunnen spreiden?
4e vinger is je pink goede oefening is om niet een losse snaar te spelen maar de 4e vinger. Aannemend dat je nog niet zo lang speelt.
Ik heb al vrij vroeg in mijn lessen geleerd dat de 'losse-snaar' verboden was. (Uitzonderingen daar gelaten, want soms kan het niet anders). De reden die daarvoor werd opgegeven is, dat wanneer een snaar ontstemd raakt je dan altijd vals speelt. Door nu de pink te gebruiken kun je altijd corrigeren. Dat maakt een fretloos muziekinstrument als de viool is, zo uniek!! Eigenlijk kun je er niet onzuiver op spelen. Het enige wat van je wordt gevraagd is je muzikale gehoor te gebruiken. Als er nog geen sprake kan zijn van muzikaal gehoor, moet dat eerst sterker worden ontwikkeld. Gelukkig kan dat best wel simultaan met de vioolles gebeuren.
Chrish, dat doe ik dus al! Maar wat mijn viooljuf wil dat ik doe is meerdere vingers op de snaar laat staan. Maar stel dat ik een lage 2 vinger (jaja, middelvinger ) moet spelen en dan een 4e vinger/pink en als ik dan die 2e vinger/middelvinger moet laten staan, dat lukt niet. Ik krijg die spreiding niet voor elkaar. Ik probeer en oefen het wel. Want mogelijk kan ik door veel oefenen die spreiding wel krijgen. Verder adviseert ze me mijn vingers geregeld te spreiden. Gewoon zo tussendoor als ik geen viool speel. Ik speel nu precies anderhalf jaar viool. Of dat lang is? Hm... nee. Maar het is en blijft wel leuk! Het is elke dag een feestje om viool te mogen spelen! Ik ben begonnen met de derde positie. Dan kun je inschatten hoever ik ben. (denk ik... ) Ik speel nu uit de boek Magical Moments. (en nog wat andere boeken) Maar goed, als jullie nog meer tips hebben om die spreiding groter te krijgen... graag! En alvast bedankt! ik zou er blij mee zijn. Bij ons in de les wordt veel aandacht besteed aan het muzikaal gehoor. Ik moet dan bv. mijn armen laten hangen en dan in 1 keer de goeie noot in de 3e positie kunnen spelen. Lukt aardig. Ik zit er soms nog wel naast. Maar dit soort oefeningen doen we. En ook doen we naspeeloefeningen. Dan staan we met de rug naar elkaar toe. Maar goed, ik wijd uit. Dus ik zeg nu niks meer over mijn lessen.
Over die te hoge duim: Ik ben pas een paar maanden geleden met vioolspelen. Ik plaats mijn linkerhand vrij laag, dus de duim is vrij laag. Dan kan ik, op de g-snaar, met mijn tweede en derde vinger goed bij de b en de c. Maar als ik dan op de a-snaar ben, moet ik mijn eerste vinger ver dubbelvouwen om bij de `eerste noot' (de b) te komen. Dat speelt lastig. Is dit de bedoeling bij kleine handen? Of moet je de duim wat lager zetten en je handen flink oprekken om met de tweede en derde vinger bij de juiste tonen te komen? (ik denk het laatste... en dan heb ik het mezelf weer eens verkeerd aangeleerd!)
Ik denk dat het vooral een kwestie is van geen te krampachtige houding aan te nemen, afhankelijk van de positie en wat je moet spelen moet de houding van de hand zich kunnen aanpassen. In het prille begin is dat niet zo makkelijk en klemt men vaak de viool krampachtig tussen duim en hand, Wanneer je echter begint met vibrato merk je dat je aan die houding niet zoveel hebt. Je kan gebruik maken van oefeningen om de hand te ontspannen zoals: de duim onder de toets zetten en zo een étude spelen die je al goed kent De duim volledig loslaten tijdens een étude die je goed kent de duim gebruiken om tijdens het spelen ritmisch mee te tikken op de hals kwestie van die volledig los te maken van je ander vingers Hierbij is het wel belangrijk dat je de viool al goed kan klemmen onder de kin, in principe heeft je viool dan geen extra steun meer nodig. door zonder spanning te leren spelen kan je veel makkelijker moeilijke grepen nemen, eenvoudiger van positie wisselen, beter vibrato beheersen, ... . En dat of je nu grote of kleine handen hebt.
Ik ben het totaal oneens met die bewering. Dan lijkt me vioolspelen onmogelijk worden. Het kán ook niet omdat je de vingers op de snaren moet drukken. Er zit spanning op de snaren en de snaren liggen iets hoger dan de toets. Dan zal er een tegenpunt nodig zijn om tegen af te kunnen zetten. En dan heb ik het nog niet eens over het bespelen van de barokviool waar geen kinstuk of schoudersteun op zit. Als je dan op de geadviseerde manier een etude speelt ligt je instrument op de grond.
Het is nochthans een vaak gebruikte oefening, uiteraard is het niet de bedoeling om steeds zo te gaan spelen maar om je hand af te leren die duim krampachtig tegen de hals te duwen. Je kan zo natuurlijk ook geen complexe stukken spelen maar een eenvoudige étude (ik denk aan wat je in het eerste half jaar viool meestal speelt) is best doenbaar, de spanning van de snaren is nu ook weer niet zo groot dat je ze met de kracht van je vinger niet kan indrukken. Je tegen punt is het klemmen van de viool tussen schouder en kin, voor een barokviool is dit inderdaad niet aan te raden. Sowieso is dit geen manier om te blijven spelen, wel om je te leren dat je niet perse je duim nodig hebt als klem om een snaar aan te spelen. Je gebruikt dit trouwens sowieso, als je glissando speelt, als je van positie wisselt, ... je laat vij vaak de duim zo goed als volledig los tijdens het vioolspelen waarbij je meestal enkel nog een zeer licht contact met de hals aanhoud.
Je laat de duim wel los om langs de hals te kunnen glijden maar je blijft een lichte transversale druk uitoefenen. Die druk maakt het tevens mogelijk de derde kootjes, samen met de duim tegen de hals te zetten als tegendruk. Wanneer hier te krampachtig wordt opgetreden wordt het positiespel alsook vibrato ernstig bemoeilijkt. De hand komt dan als het ware klem te staan.
Klopt absoluut, mogelijk was mijn beschrijving ook niet duidelijk genoeg daarom hierbij een filmpje als illustratie. De oefening start op 4min 45sec. In elk geval is het belangrijkste punt dat ik wilde maken dat een ontspannen flexibele houding het makkelijker maakt om je vingers juist te zetten op de verschillende snaren. Ieder hand is verschillend en niemand heeft exact dezelfde houding maar zowel kleine als grote brede of smalle handen zijn in staat om viool te leren spelen, Ernst en andere extremen buiten beschouwing gelaten . Bij piano, gitaar en bas lijkt het me inderdaad een grotere beperking.
Met dit soort oefeningen wordt het probleem verlegd naar de hals- en schouderspieren. Want hoe je het ook bekijkt, het instrument moet worden vast gehouden. (Moet het kinstuk ook nog goed vast zitten anders ligt 'ie er zo af!) Wanneer de linker arm bij wijze van oefening, de hals niet mag omvatten, moeten het kinstuk en schoudersteun die taak op zich nemen. Dan gebeurt door die betreffende spieren extra aan te spannen. Lijkt mij geen goede zaak. Grote kans op blessures.
Ik dacht eigenlijk dat het inderdaad de taak was van nek en schouder om de viool op zijn plaats te houden zodat de hand vrij kon bewegen. Ik ging er dan ook steeds van uit dat spelen zoals in de barok periode technische beperkingen met zich meebracht die ook invloed hadden op de composities en stilistische voorkeuren. Dat de kinsteun goed gemonteerd moet zijn spreekt voor zich, ook zonder deze oefening. Het nut van de oefening is trouwens 2 ledig, enerzijds leer je dat je de duim kan ontspannen, anderzijds leer je dat je niet veel kracht hoeft te gebruiken om de snaren in te drukken, waardoor je je bewegingen zo performant en economisch mogelijk te maakt. Opnieuw zeker niet iets om te starten als je je viool nog niet goed kan klemmen met de kin, en ook geen oefening om voor langere tijd te gebruiken. Je kan dezelfde winst halen uit tijdens het spelen bewust te letten op de spanning in de hand, wanneer de spanning opbouwt even pauzeren en de hand bewust ontspannen en zo positioneren dat je de minste druk voelt. Ik kan ook alleen meegeven wat voor mij heeft geholpen, ik heb absoluut geen kleine handen eerder aan de grote kant maar heb een groot verschil tussen wijs en middelvinger waardoor ik de positie van mijn hand moet aanpassen aan de gebruikte vinger. Dezelfde positie van duim en hand die ervoor zorgd dat mijn middelvinger hoog genoeg gekromd is boven de snaren om vrij te bewegen zorgt ervoor dat mijn wijsvinger bijna plat ligt op de snaar. Het is voor mij dus belangrijk dat mijn hand heel gemakkelijk een nieuwe positie kan nemen bij het wisselen van een noot. Mij heeft bovenstaande oefening geholpen met het vinden van een goede houding en het gemakkelijk herpotitioneren. Maar iedereen is anders en zal niet altijd evenveel baat hebben bij een bepaalde aanpak. Sowieso wil ik benadrukken dat pijn bij een oefening nooit goed is, dus als je iets probeert dat niet goed voelt, doe het dan ook niet om blessures te vermijden.
Dit fenomeen is in deze groep al enkele keren aan de orde geweest. Niet in het minst omdat er altijd lieden zijn die menen een strijkinstrument autodidactisch, dus zelf, menen te kunnen leren bespelen. Dus zonder door een docent voor de voeten te worden gelopen. Ik ken welgeteld twee of drie voorbeelden dat dit lukte, maar het lijkt mij niet verstandig dit tot wetmatigheid te benoemen. Bij piano lukt dit kennelijk vaker, getuige veel jazzpianisten, met name Art Tatum, maar ook bij Sviatoslav Richter. Er zijn violisten die spelen moeiteloos zonder schoudersteun of zonder kinsteun. Omdat het gewoon 'past', hooguit geholpen door het dubbelvouwen van de kraag van het rokkostuum. Of zelfs dat niet. Zoals er ook violisten zijn die, hoe technisch voortreffelijk voor de rest ook, geen fatsoenlijk staccato machtig zijn. Daarentegen heb ik hele matige violisten gehoord die dat voortreffelijk beheersten. Dus niet alleen opstreek maar ook afstreek. Het enige dat ik hiermee wil zeggen is dat er helaas niet een soort universele oplossing voor alles en iedereen bestaat. Soms lukt het en dan heb je geluk gehad. Bij anderen blijft het daarentegen een leven lang tobben. Breek me de bek niet open
