Het volgende instrument dat nu weer helemaal in deze rubriek past: De Indiase Cello van Saskia Rao-de Haas. Deze heb ik gisteren tijdens een concert gehoord op de CelloBiënnale en toen zat ik er toch iets te ver vanaf om het goed te kunnen bekijken. Lang leve YT, hier meer zicht! Vijf snaren D-A-D-A-D gestemd en dan nog extra snaren voor de resonantie die verder niet worden aangestreken. Zoals de gdulka, zie eerder besproken.
Nog een aanvulling op de Indiase Cello: Ook heel mooi is de website van Saskia Rao-de Haas. Hier vertelt ze uitgebreid over de ontwikkeling van haar cello tot Indiase Cello en wat erbij is komen kijken. Denk hierbij aan een aangepaste maat cello (kleiner), andere stemming (eerst C#--G#-C#- G# - C# en daarna is de stemming D-A-D-A-D geworden. Andere houding: niet meer op een stoel, maar op de grond. Dit helpt om de mentale knop om te zetten van westers cellospelen naar de voor Indiase muziek gewenste manier. Hier is het stuk van de site van Saskia R-d.H. waar het gedetailleerd over de cello gaat: http://www.saskiarao.com/cello.php
Hm, en een schuin staartstuk....toch ook voor extra resonantie zoals ik op mijn altviool ervaar sinds dat nieuwe staartstuk erop zit???
Ik heb het vijf minuten aangehoord en toen had ik het wel gehad. Ik denk niet dat je les moet hebben gehad om deze klanken eruit te kunnen halen. Dat klinkt niet erg vriendelijk, maar geeft denk ik wel de realiteit weer. Nee, dit moet je maar in India laten (voor wat het is).
Frits, in je eigen kamer ver weg van een sfeer waarin deze muziek past deze muziek horen en zien....ik begrijp je reactie, ook al omdat ik je intussen al een beetje ken. Dit is niet jouw muziek en ogen-/orenschijnlijk zou dit makkelijk te spelen zijn voor iedere beginner....nee, dat geloof ik niet. Ik weet ook dat het niet zo is. Gelukkig is er genoeg muziek waar jij wel plezier aan beleeft en die jij weet te waarderen vanwege de mooie speeltechniek e.d. Zelf ben ik blij met de verrijking in de muziek uit alle windstreken en het uiteindelijke mooie van muziek is dat ieder er iets vindt van zijn of haar gading!
Je hebt helemaal gelijk: als iemand hier plezier aan beleeft en het een verrijking vindt is het goed.
En dan nu de Indiase Viool van Lenneke van Staalen. Ik heb gezocht naar een beschrijving van aanpassingen, maar nog niet gevonden. Maar met al die vioolbouwers hier, die kunnen best aan de hand van de beelden en het geluid reconstrueren wat er is uitgespookt met die viool. Ben wel benieuwd naar jullie ideeën hierover. Wat is er met die viool gebeurd? Ik zie vanalles bij dat staartstuk maar kan dat niet duiden. Het concert van de CelloBiënnale van Het Kailash Ensemble (Marien van Staalen, cello; Lenneke van Staalen, Indiase Viool; en Heiko Dijker tabla) die Raga Malkauns spelen is op YT te horen en te zien:
Mooi die uitleg erbij! Heel uitgebreid. Zo'n man wil je wel als leraar. Misschien iets voor als ik die kemenches eerst goed heb leren bespelen Het klinkt wel héél dramatisch! Echt zo'n verlatenheid hoor ik. Ergens ver weg in een onherbergzaam gebied. Je kunt wel in dit instrument veel (gevoel voor) dramatiek kwijt! LATERE VONDST: website over SARANGI. http://chandrakantha.com/articles/indian_music/sarangi.html Ik heb hier gekozen voor nog een beetje structuur en overzicht. Om dit nu weer in een latere post te zetten, vind ik toch niet handig. Ik attendeer wel op deze aanvulling.
Mijn dag is weer goed: Er is een prachtig stuk Armeense volksmuziek in de vorm van een trio geplaatst bij "opkomende violisten/cellisten (...eh, even kijken, wat was het ook al weer?) Ik werd op het spoor geholpen van een Armeens componist die volksmelodieën verwerkt in zijn composities. Ga natuurlijk verder kijken, YT erbij, bwamm, dit: Armeense cello, simpel uitgedrukt. Onder het YT filmpje staat uitleg over de speler en instrument (en wat hij zelf ontwikkelt). Vijf snaren. Luister eens, deze melodie wordt gevormd door de tonen d-cis-bes-a, naar beneden komt er weleens een g en naar boven een e en enkele keer een f. Verder gebruik van vibrato en triller en accoorden in octaaf of terts. Heel erg expressief, daar houd ik van! Heel rustgevend schema! En op de achtergrond zie ik een kemenche model Zwarte Zee. Ga nog uitzoeken wat deze man daarmee kan. Ja, gevonden! Zou hij les geven? Lijkt me geweldig, want in je eentje zijn vorderingen toch beperkt, bovendien kan zo'n docent je wel leren hoe je de volksmuziek écht tot zijn recht laat komen. Het instrument dat de vorm van de kemenche heeft, heeft echter wel snaren die verder uitelkaar staan. Dat maakt het bespelen als cello beter mogelijk. Mijn model is hier meer geschikt voor de accoorden.
In een allerminst tropische omgeving (bergen, sneeuw, maar goed, dat heb je ook in verweggistan als je maar hoog genoeg klimt desnoods) is er toch tijd om weer eens aan de slag te gaan met deze keer de ZwarteZee kemence. Hierbij de cellostrijkstok, dat gaat prima! Het stemmen is en blijft absoluut monnikenwerk. De kleinste beweging aan de stemknop zorgt alweer voor ontstemming naar beneden of omhoog. Als de snaren D-A-D dan net op dezelfde manier iets te hoog (of te laag) zijn, kun je nog makkelijk compenseren door de positie van je vinger. Wat ik eerst niet had gedacht wat zou lukken, lukt deze dagen toch: individuele snaren goed aangestreken krijgen. Snaren zitten immers nog best dicht op elkaar en de kam is nogal klein. Ik begon al gedachten te krijgen over aanpassen kam, maar langzamerhand denk ik dat dat niet nodig is. Verder is het grappig dat er al iets van vibrato klinkt. En dan maar gevoel krijgen voor de juiste afstanden tussen de tonen. Wát een verschil met een cello! Voor een violist zijn de afstanden al iets meer vertrouwd. Goed, ik moet gewoon extra oefenen en daar is niets op tegen! Ik heb als hulpmiddel een stemapparaatje meegenomen. Toch handig om e.e.a. te checken. Verder heb ik in mijn optimistische bui het bundeltje wereldmuziek meegenomen, waaronder Armeense en Turkse. Toch leuk als daar iets van gespeeld kan worden eind van de week, maar misschien blij het wel bij dromen... In het dorp hebben ze hier een concert gegeven in een combinatie van klokkenwerk (4 klokkenspelers), fanfare-orkest, koor met solerende sopraan en slagwerk. De muziek bestond uit melodieën uit vroeger jaren uit deze (Lötschentaler) omgeving en uitgevoerd in diverse stijlen die prachtig in elkaar overliepen. (en ik dacht: die muziek wil ik...hoe ga ik die te pakken krijgen? Want leuke melodieën waar ik wel wat mee kan) Verder heerlijke lucht buiten: dennen en sneeuw! Buiten genoeg te doen! Iedereen een fijne jaarwisseling en verslik je niet in de oliebollen
Tijdens het Charivarifestival in Arnhem hadden we als "groen orkestje" (orkestjes in kleuren) naast een saxofonist een violist als oefenmeester. De violist was, zeg maar : is, heel goed thuis in wereldmuziek. Daarin afgestudeerd ofzo. We kwamen aan de praat over kemences en hij vertelde mij dat de peervormige de klassieke kemence is, en deze: (langwerpige) de pontische lyra, maar ook kemence wordt genoemd. 't was dus nét omgekeerd dan wat ik jullie heb voorgehouden. Toch maar goed om op een festival aan de praat te raken met iemand die goed op de hoogte is. Hij heeft zelf ook een kemence.
Ik had het niet erg gevonden als jij mij op de verwisseling had gewezen! Je zag toch dat ik hier in dit topic mij vergiste? Maar ik vond het op het festival wel leuk om die jonge violist te spreken die dus ook al heerlijk op de wereldmuziek-toer is. Een ander die ook leiding geeft in Utrecht in de maandelijkse wereldmuziekmiddag liep ook rond op het festival en kwam ook gezellig meeswingen tijdens het avondconcert in de concertzaal. Het was gewoon één en ál muziekplezier en hoe mooi te ervaren hoe dat mensen samenbrengt en bindt!
Ik wist niet dat jij niet wist wat ik wist want als ik had geweten dat jij je vergist had ik je verteld wat ik wist.Het rijmt een beetje dus ik hoop dat dit niet wordt gewist.
Okay, ik geef toe; het is niet helemaal de tijd van het jaar, maar in het kader van exotische instrumenten deel ik toch hier mijn avontuurlijke ontdekking van afgelopen pasen: Ik kon er geen genoeg van krijgen om dit te beluisteren, het ensemble is ook iets om in de gaten te houden, speelt op prachtige instrumenten, en in een smaakvolle combi van westers en arabisch. Het ensemble heet Sarband en de zangeres Fadia el-Hage.
Mijn PC had wel problemen in de weergave van het beeld (niet scherp). Want ik was natuurlijk ook op zoek naar niet-westerse muziekinstrumenten die ik dus door die weergave niet kon ontdekken. Inderdaad héél mooi uitgevoerd! Een prachtige 'brug' tussen oost en west! Natuurlijk ben ik gaan googlen op Ensemble Sarband, om dan tenminste goed te zien met welke instrumenten zij spelen: http://www.sarband.de/news.html Verder kwam ik ook geluidsopnamen van muziek tegen, wat we in Utrecht (Wereldmuziek ensemble) hebben gespeeld. Leuke tip, Emmie!
Sarband speelt het klaar om een Gnossienne van Satie exotisch te laten klinken! Heel inspirerend! http://www.sarband.de/SarbandCDs.html zie aan de rechterkant een verticale balk met geluidsopnamen. Daar vind je ook de Gnossienne van Satie. En in Utrecht hebben we dus Lamma Badda en Nani Nani gespeeld. Ik loop een beetje achter met mijn oefeningen op de kemences, maar dit zijn stukken die ik daar zeker op hoop te kunnen spelen!
Ja, mooi he! Zeker inspirerend, ik heb alweer een paar dingen op mijn verlanglijst na het horen van wat fragmenten van de lijst. Wat leuk dat je er stukken van kent van het spelen!
