Hier die suite (2e) van Britten. Live gespeeld door de man voor wie het gecomponeerd werd. Slava, hij is niet meer onder ons; hoor hier de historische opname (alleen geluid):
Tijdens het cellofestival in Dordrecht in 2013 heeft Quirine Viersen in de Trinitatiskapel tussen-de-middagconcerten gegeven, Ze speelde niet alleen suites van Bach maar ook van Britten. Het was natuurlijk ook heel toepasselijk, want het was het Brittenjaar. Ook deze heeft ze toen gespeeld. Prachtige concerten in een schitterende omgeving! Dordreceht heeft prachtige historische gebouwen (en een nieuwe kunsttempel die er wezen mag!) en doet daar ook wat mee!
De cellist en de oude meester. A. Bijlsma: 'de namen van de luisteraars zouden op de poster moeten staan; zij doen bijna de helft'. (Over de niet gehoorde basnoten, wel beleefde basnoten, in de Bach suites).
En dan hebben we nog dit soort dingen... Gehoord op de Cello biënnale, maar het is niet iets wat ik ambieer, zullen we maar zeggen. De zaal ging wel uit zijn dak na afloop.
En toch zit het nog best mooi inelkaar! Ja, het moet een beetje kunnen landen bij het publiek, en dan denk ik dat het publiek van de CelloBiënnale daar heel open voor staat. Ik weet eigenlijk niet of deze zwitserse cellist voor dit stuk podium heeft in bijvoorbeeld Meiringen (Zwitserland), regelmatig het muziekfestival voor strijkmuziek wordt georganiseerd waarbij de gebroeders Demenga (allebei cellist) betrokken zijn.
In muziekprogramma Vrije geluiden (15 okt. en 21 okt. 9.00 u.) speelt en vertelt Joachim Eilander over werken voor cello solo. Hij speelt Dall'Abaco en Piatti. Hiermee onderzoekt Joachim de lijn van Antonii, Bach, Dall'Abaco, Piatti en ik zou er Kodaly en Britten zomaar aan toe voegen.
Voor (minstens) een periode is cello solospel volledig mijn 'ding'. De stukken waar ik mee werk zijn - Domenico Gabrielli, The complete works for violoncello (ricercar primo); - Degli Antonii, 12 Ricercata (ricercata1); - J.S. Bach, Sechs Suiten Fur Violoncello solo (delen uit suite 1 en sarabande van suite 5); - J.S. Bach, uit een populair bundeltje in lagere posities 'Play Bach' een bewerkt Air (de bekende bwv 1068); - Sebastian Lee, Zwolf melodischen Etuden, (meer een lesboek, Lee was cellist) (etude 1 andante); - Traditional Cathelaans/Casals/ Keusen-Nickel, Das Lied de Vogel - El Cant dels Ocells (4 deeltjes - deel 1 is de traditional die Pablo Casals zo mooi speelde); - Benjamin Britten, Three Suites for Cello (uit 3e suite deel 3 Con moto (canto)); - Philip Glass, Orbit for solo cello (heb ik een begin mee gemaakt). Zoals je ziet, van 1670 tot 2003
Wat een prachtig programma, @JanHut ! Lijkt mij een bijzonder verrijkende ervaring! Domenico Gabrielli was de eerste (of in ieder geval een van de eersten) die voor cello solo componeerde. Ik ken wel zijn canon voor twee celli, heel mooi! Moet prachtig zijn wat hij voor cello solo heeft bedacht. Sebastian Lee: deze heeft ook voor de minder gevorderde cellisten etudes gecomponeerd die heel fijn klinken, maar goed, dat is jou natuurlijk ook bekend. Ik kan mij voorstellen dat in genoemd etudeboek ook prima voordrachtstukken staan. En de hele tijdspanne van 1670 tot 2003: een tijdreis met je cello! Gaat jouw privé project nog uitmonden in een huiskamerconcert? Lijkt me prachtig!
Huisconcert? Euhh ..... ik weet nog niet. Ik stond laatst op het punt om me aan te melden voor open podium van het ensemble waar ik vertrekkend ben. Ik had een aardige improvisatie in gedachten (met aan het einde een kleine verwijzing naar bachsuite 5). Ik heb het toch niet gedaan. Andere jaren heb ik dat, een keer of 4, wel gedaan, maar ik ben een beetje uit het ritme en de flow. Mbt het lijstje cello solo: ik weet niet hoever ik zal komen met sommige stukken. Het er aan werken en het deels al laten klinken, dat is al vreugde.
Ja, het proces van steeds verdergaan op een stuk is inderdaad al zo mooi! Huisconcert: beetje grapje, beetje serieus. Maar ik snap je heel goed hoor. Op zo'n concertje kun je je verheugen als je inderdaad in zo'n soort flow zit. Nu due (even) niet. En mocht die weer komen, je kunt nog altijd huiskamers verblijden middels projecten als 'gluren bij de buren' (http://www.glurenbijdeburen.nl/) en dan in je omgeving. Ik heb voor de aardigheid eens via scorser ricerares gedownload om een beetje idee te krijgen hoe speelbaar ze zijn. En ook op youtube zijn uitvoeringen te vinden. Ik zat mij eigenlijk een beetje te verbazen over de cellofestivals die ik in Dordrecht heb meegemaakt. Bijna alle keren toen ik er was, werden Bachsuites gespeeld. Laatste keer was het anders, want nieuwe 'format' voor het festival. Eén keer was het anders, want toen was het het Benjamin Brittenjaar en daar besteedde Quirine Viersen aandacht aan door solostukken van Britten te spelen (en er was ook weer een keer een in de sfeer bijpassende suite van Bach bij). Ik ging heel erg geloven dat dat het dus was met het solowerk voor cello. (ik ben intussen niet zelf gaan onderzoeken of het klopte wat ik dacht). Totdat ik in Zutphen hoorde dat Dominico Gabrielli de eerste was die voor cello solo componeerde. Die hadden ook weleens aandacht mogen hebben als je toch solowerk voor cello laat horen. Of zouden ze de jaren voordat ik mee ging doen vooral werk van Gabrielli hebben gespeeld? Ik vermoed van niet.
Ricercares: Die werkjes van de eersten, Gabrielli en Antonii (+/- 1670), zijn relatief onbekend. Mijn lerares van 4 jaren geleden kende het niet en voelde zich verrijkt dat ik het mee bracht. Een mooie CD waarop een pionier deze stukken uitvoert is: 'Birth of the cello', gespeeld op een cello uit 1560 (ws de eerst gebouwde) door Julius Berger.
Dit zijn echt mooie stukken! Ik heb hier bladmuziek voor me en vind het interessant te horen wat er met die noten gebeurt. Bij die eerste Rircerar hoor ik een hele tijd het accent op de tweede kwart van de driekwartsmaat. Ik zou zelf geneigd zijn om de eerste meer accent te geven, de tweede veel minder en de derde is dan de toeleiding naar de eerste van de volgende maat. Iets sterker dan de tweede tel, maar zeker niet te sterk. Hoe ik dan de eerste maat zou doen die met een rust begint: ??? (lastig) Hier hoor ik dus een hele andere benadering. Het klinkt wel heel barok, dus zal de driekwartsmaat wel debet zijn aan deze manier van vertolken. Ik denk dat ik de principes van het barok spelen van een vierkwartsmaat dus niet zomaar op de driekwartsmaat kan loslaten. Nu, als ik een speelstuk kan voordragen voor les, dan zou zo'n Ricerar weleens op de lessenaar kunnen verschijnen. Leuk, @JanHut, dank voor je speellijst (#68), zo kom je nog eens wat tegen!
Uit de rijke muziek van die lijst, ten slotte, nog deze: de Cathelaanse traditional. Pablo Casals speelde het en zei dat Bach en Beethoven deze melodie prachtig gevonden zouden hebben en dat het 'een lied van de vrede' is. Het kan samen met ensemble of met piano. Met cello alleen, dan kan het zo klinken
Ja, het is prachtige muziek en hoe Bach en Beethoven het zouden hebben gevonden, daar kun je over speculeren. Best kans, inderdaad dat ze daar inderdaad lovend over zouden zijn. Dit Catalaanse Lied van de Vogels schijnt een oud volkslied te zijn (uit de overlevering) en dan zouden Bach en Beethoven het eventueel ook hebben kunnen horen (ik denk echter van niet, want ik betwijfel zeer sterk of ze ooit in Catalonië zijn geweest dan wel in contact zijn geweest met Catalaanse musici. Met dit Lied, dat ook een kerstlied schijnt te zijn en in ieder geval een ode aan de schepping, is Pablo Casals naar een vergadering van de VN gegaan in de jaren '30 om op te roepen voor een vreedzame benadering van internationale spanningen. Hij is wel vaker bij de VN gaan pleiten voor vreedzaamheid en heeft een eremedaille gekregen van de VN. Hij was trots Catalaan te zijn. Er is op youtube ook een filmpje waarin hij trots vertelt over democratie in Catalonië reeds in de middeleeuwen (11e, 12e eeuw) en hoe dat daar rust en vrede gaf Song of the Birds: ik denk ook weer terug aan het cellofestival in Dordrecht in 2010. Aan die mooie binnenplaats in de stad, het zonnetje dat daar scheen en hoe het lied van de vogels klonk van de groep van de flink gevorderden. Later....later als ik groot ben (dacht ik)....
Yo-Yo Ma speelt te romantisch? Regelmatig kom ik de uitspraak tegen, over een opname van Yo-Yo Ma die de Bachsuites voor cello solo speelt dat hij deze wel heel romantisch speelt. Hier verdenk ik de commentatoren van napraten. Ooit is dat beweerd en nu blijft die echo klinken. De cellist speelt de werken intens, accentueert alle wendingen en emotionele aspecten. Misschien vergroot hij deze wat uit en dat zou 'romantisch' kunnen zijn. Wat mij betreft: voor zo'n bewering eerst eens onbevangen luisteren!
Letterlijk onbevangen, nee, dat zal dan niet kunnen. Wel kun je zo'n opname aanzetten en op je af laten komen en het vooroordeel enigszins terzijde leggen. Dat kan verrassend zijn.
Cellosonate nr. G.6 in C (eerste deel hier) van Boccherini kun je ook op zo'n manier uitvoeren, dat er geen piano bij te pas komt. De uitvoering is hier alsof het stuk voor cello solo geschreven is, zoals je ook de cellosuites van Bach hebt. Op YT kun je genoeg voorbeelden van de oorspronkelijke sonate mét pianopartij vinden en beluisteren. Je gaat je realiseren wat er gebeurt als de cello helemaal solo gaat. NB. Deze cellist heeft o.a. aan het koninklijk conservatorium in Den Haag gestudeerd bij Anner Bijlsma.
