Soms komt er een raar geluid uit mijn Viool, het is alsof de aangestreken snaren in tweeën zijn gesplitst, in de keuken is het beter te horen dan in de kamer maar ook weer anders, het duurt soms enkele dagen en dan is het weer even plotseling verdwenen als dat het gekomen is. Nu is het bij mij ook wel zo dat ik de ene keer gewoon een wat beter geluid produceer dan de andere keer maar dat heeft meer met mijzelf te maken dan met de Viool. Dit is echt een technisch mankement denk ik, of het kan misschien ook komen door het weer, dus de luchtvochtigheid of droogte. De laatste keer heeft het drie dagen geduurd, ik wilden er al andere snaren op gaan zetten om te kijken of dat zou helpen, maar voordat ik dat gedaan had was het geluid weer normaal, heel vreemd allemaal. Ik zou er bijna bijgelovig van worden, maar ik geloof niet in bijgeloof, dat brengt ongeluk.
Misschien wil het noodlot dat jij je mening over bijgeloof bijstelt... (grapje) Hopelijk kunnen de vioolbouwers die hier actief zijn een verklaring geven. Het komt op mij over als iets instabiels in de verhouding stapel & kam, een tijdelijke neiging tot wolftoon.
Ik wil wel proberen een verklaring te geven, maar dan moet eerst duidelijk zijn wat met bedoeld wordt. Een snaar "die in tweeën wordt gesplitst" kan een 1e boventoon genereren. Dat is in de meeste gevallen geen Wolftoon. Ik zou dus graag een betere omschrijving willen zien wat een 'gespleten snaar' is. Daarbij zou ik voor een juiste analyse een gedegen onderzoek opzetten. Nu klinkt dat wat zwaar, maar het komt er op neer dat er blijkbaar een paar variabelen in het spel zitten. Die moeten controleerbaar worden gemaakt. Dat kan heel eenvoudig door op het moment van spelen de temperatuur, Relatieve Vochtigheid (= RH) en de juiste frequentie met als A=440 Hz te nemen. Met deze referentie het instrument stemmen. Daarna de snaren aanstrijken en de bevindingen rapporteren. Na verloop van tijd is het wellicht mogelijk een verband te ontdekken en kan het zijn dat de RH een belangrijke factor is.
Hierbij een tekeningetje van wat ik bedoel, je bovenstaande aanwijzingen zijn mij te technisch Frits.
Misschien is het de laatste tijd erg droog geweest, krimpt het hout van je viool waardoor er net ergens een kier open is gaan staan...en nu het weer heeft geregend en natter is, is die ruimte weer gesloten? Ik heb zelf wel eens gehad dat er iets meeresoneerd...maar dan is het vaak zoeken naar een knoop op een trui of een oorbel of ketting die "in de weg zit".
"Een snaar "die in tweeën wordt gesplitst" kan een 1e boventoon genereren." Dat begrijp ik niet, ik denk dat je een flageolet bedoelt? Het tekeningetje begrijp ik ook niet, welke dimensies worden hier getekend? Maar de kernvraag is wat er wordt bedoeld met "in tweeën gesplitst". Ik weet dat het niet makkelijk is om een ervaring te beschrijven, maar tegelijk ook interessant. Als we die ervaring kunnen delen, dan wordt het zinvol te proberen factoren zoals vochtigheid gecontroleerd te variëren voor zover dit mogelijk is.
Op de site van een (door sommigen als gerenommeerd beschouwde) vioolbouwer vond ik het volgende: Bijgeluiden Veroorzaakt tijdens het spelen uw instrument een bijgeluid? Er is eenvoudig een top 11 samen te stellen van oorzaken: snaren resoneren tegen de toets vanwege een te lage kam kinhouder maakt (bijna) contact met snarenhouder te laag bovenzadel oorbellen, halskettingen of andere sieraden, knopen of ritsen van kleding raken het instrument tijdens het spelen losse fijnstemmerschroeven of fijnstemmers die het bovenblad raken losgeraakte lijmranden of losse basbalk in het instrument losse versieringen (kraagje, helm of knop) aan de stemsleutels loszittend bovenblad of achterblad, scheuren in het instrument ingesleten groeven of andere oneffenheden in de toets beschadigde snaar (losse windingen) snaar steekt te ver uit bij de stemsleutel. 4 mm (viool & alt) of 7 mm (cello) is eigenlijk voldoende. Er zijn uiteraard meer oorzaken van bijgeluiden. Wanneer u niets kunt vinden rest een bezoek aan de vioolbouwer. Een (bijna) los verlijmd onderdeel zou wat mij betreft het eerste zoekgebied moeten zijn, aangezien vocht en droogte kennelijk van invloed zijn.
Inderdaad! In tweeën splitsen werd door mij beschouwd als de snaarlengte precies in tweeën delen en dan kom je uit op de eerste boventoon die precies een octaaf hoger klinkt. Dat kan een flageolet zijn, maar dat hoeft niet. Ja, ook ik begrijp de schets niet, het wordt er niet duidelijk mee. De door Bert Boon gegeven opsomming past niet in het kader van enige bescheidenheid: komt regelrecht van zijn eigen site. Daar is wel een woord voor, maar ik zal het hier maar niet neer poten. En om als advies te geven naar de vioolbouwer er mee, draagt natuurlijk niets bij aan het in stand houden van een forum. Bovendien heeft de vraagsteller daar niets aan: had de vraag niet gesteld hoeven worden.
Bij de flageolet als speelwijze hoor je de grondtoon van de boventoonreeks niet meer. Boventonen zijn voor het geoefende oor vrij makkelijk waarneembaar (na het octaaf volgt de kwint) en ik heb de ervaring dat ze bij het gebruik van darmsnaren prominenter (beter afzonderlijk hoorbaar) zijn. Ik heb de bijdrage van Bert Boon als nuttig ervaren, maar ook de zorg van Frits Oosterhof om de vraagsteller van een antwoord te voorzien is bewonderenswaardig. Wat mij vooral benieuwd is of het mogelijk is de subjectieve ervaring van de vraagsteller te koppelen aan directe technische adviezen om wat bij hem blijkbaar tot enige frustratie leidt te verhelpen. Maar dan moet vraagsteller inderdaad beter beschrijven wat hij ervaart, dat ben ik met Frits Oosterhof eens. Als dit zou kunnen dan heeft het op dit forum mijns inziens directe meerwaarde omdat muzikanten én muziekinstrumentenbouwers sowieso zoeken naar ervaring.
Ik strijk soms enkele dagen en hoor dan een ronde toon, maar opeens zit er een barst in, de toon is niet gewoon. Het klinkt dan doffer ja het klinkt wat schor, de helderheid is weg het klinkt gewoon wat dor. Het is moeilijk te omschrijven dat is gewoonweg zo, maar om zo verder door te gaan heb ik weinig animo.
In zo'n geval zet ik alle snaren los en stem opnieuw, maar dat zal voor jou niet helpen want anders had je je probleem hier niet aangekaart. Benieuwd naar verdere bijdragen.
Toen ik nog niet zo lang speelde, zo'n vier maanden, had ik ook last van een trillend geluid. Deze toon C was niet alleen een C, maar het was een C met een extra toon, of meerdere tonen zelfs. Ik weet dit aan het feit dat ik nog niet zo lang speelde, dat ik de techniek nog niet beheerste en dat m'n vingerzetting waarschijnlijk gewoon fout was. Destijds was er ook iets mis met m'n kam, dus ben ik naar een vioolbouwer geweest om een nieuwe kam aan te schaffen (en wat klusjes met schroeven en zo). Ik heb gevraagd of ze eens kon luisteren naar die C. Dus dat deed ze. Ze heeft wat gespeeld en wat geprobeerd en 't bleek bij elke C te zijn (A snaar 2e vinger en dan die C op de D en G snaar). Er zou waarschijnlijk iets in het bovenblad niet helemaal goed zitten. Ze heeft het plekje gevonden en heeft er vervolgens iets mee gedaan. Helaas weet ik niet precies wat dit dus was en hoe het is opgelost. Maar het lag aan 'n plekje (lekker vaag) in het bovenblad... Al begrijp ik uit jouw verhaal dat het over alle snaren / tonen gaat en dat het per dag verschilt.. Misschien toch ook eens langs de vioolbouwer, zodat je al dan niet vage omschrijving duidelijk wordt voor iemand die het ook daadwerkelijk kan horen?!
Als iemand het probleem tracht te omschrijven gebruikmakend van een gedicht, dan kan ik dat niet meer serieus nemen. Al vaker is gebleken dat neef Tobias de draak steekt met iets en dan achteraf zegt, dat het een goed bedoelde grap was. Als dat ook zo is, wil ik er geen tijd meer aan besteden. Voor het geval neef Tobias deze keer toch serieus is, is het een vereiste dat geprobeerd wordt het euvel te omschrijven en dan op een dusdanige manier dat de lezer een idee krijgt van wat er precies gehoord wordt. Zo is 'een snaar die in tweeën wordt gesplitst' een onduidelijke beschrijving.
Ach, door sommige leden van dit forum wordt ik betiteld als "gerenommeerd vioolbouwer" daaarvan ga je soms per ongeluk naast je schoenen lopen. Altijd lachen met Tobias! In het vervolg zal ik weer gewoon een link plaatsen.
Oom Frits soms kan ik in rijm beter iets onder woorden brengen dan in ongerijmde zinnen, hopelijk dat U dit dan ook niet onder de noemer grap wilt samenvatten, want van grappen maken op dit forum ben ik voorgoed genezen, want ik weet door schade en schande wijs geworden dat hier alleen maar serieuze forumleden aanwezig zijn en tot een serieus forumlid wil ook ik graag behoren en blijven behoren. Dus beste Oom Frits ik hoop dat U zich met mijn probleem wilt blijven bezig houden, want ik heb in deze al mijn vertrouwen en hoop op U gesteld, temeer daar ik U als de meest kundige van alle beschouw, en dat is net nog een ietsje meer dan gerenommeerd.
Doet mij denken aan dat lied: " 't Is moeilijk bescheiden te blijven, wanneer je zo goed bent als ik" (Peter Blanker). Beste neef, het is dus serieus bedoeld. Dat betekent zoals ik in #13 al zei, dat er een betere omschrijving moet komen, wil ik mij met het euvel blijven bezig houden. Het is toch niet zo moeilijk denk ik, om de hygrometer te raadplegen, de temperatuur te registreren en dan een test uit te voeren om te vernemen of het 'probleem' zich voordoet? Een aantal dagen herhalen totdat er zich een mogelijk verband laat zien. Het instrument dient zich natuurlijk wel al een aantal uren -zeg 4- in die omgeving te bevinden en moet dus geconditioneerd zijn.
Tobias Je mag me gerust een ouwe brompot noemen dat vindt ik niet erg. Als we jouw onderwerp eens goed onder de loep nemen en we houden de rijm even voor wat het is kunnen we serieus gaan uitzoeken wat er aan de hand is. Bert heeft zelfs de moeite genomen een paar mogelijkheden op te noemen en voor ons op papier te zetten, vervolgens kom je jolig als al eerder met een rijm en voor de meuk ook met een plaatje dat nergens op slaat. Je schreef al eerder dat je al een behoorlijke tijd viool speelt, dus moet je ook ervaring hebben met de manco’s rondom ons geliefde houten kastje en het ook kunnen verduidelijken of verwoorden. Een viool klinkt anders in een keuken dan in een huiskamer, klinkt anders in een wc pot of in een kledingkast of buiten. Loop ten eerste je instrument eens na op de punten welke Bert heeft genoemd. Kijk ook eens met goed licht of er wat in het corpus zit, of is het eindknopje waaraan je staartstuk vast zit niet gebroken et cetera, kloppen en luisteren, kijken en kloppen en luisteren, lampje erbij en zoeken. Natuurlijk eerst de schoudersteun er af en het kinstuk, opschuif sourdine er af en dan kijken of de schroefje(s) op het staartstuk niet rammelt en los zit. Met een kale viool beginnen en dan verder zoeken Laat de rijm even voor wat het is, voor je het weet is Sinterklaas weer in het land en mag je weer losgaan. Remi
In dat lied schept een sneue, schlemielige artiest die denkt dat hij de wereld aan zijn voeten heeft, op over zijn optreden voor dertien plattelandsjongeren in een dorpshuis. Wil je jezelf daarmee vergelijken Frits?
Ouwe brompot Remi in de WC Pot heb ik nog nooit geprobeerd of de Viool daar anders klinkt, maar ik ga met een kale Viool aan de gang dat beloof ik je. En wat Bert betreft, jammer dat hij Oom Frits weer een beetje dwars zit, want dat heeft hij niet verdient.
Frits begint zelf over dit liedje als reactie op de complimenten van Tobias. Het is een grappig bedoeld lied uit de tachtiger jaren van de vorige eeuw waarin een schlemiel die zich zelf desondanks heel goed vindt zich afvraagt hoe hij bescheiden kan blijven met zoveel talent. Ik vroeg me alleen af of Frits zich daarin herkende of zich ermee wilde vergelijken. Dat lijkt mij sterk, maar vanwaar dan juist deze associatie?
